FAS (Free Alongside Ship - Gemi Doğrultusunda Taşıyıcıya Masrafsız Teslim)

Uluslararası ticaret, dünya ekonomisindeki büyüme ve gelişmenin temel itici güçlerinden biridir. Ülkeler arasındaki ticaretin artmasıyla birlikte, mal ve hizmetlerin güvenli ve etkili bir şekilde taşınması da giderek önem kazanmaktadır. FAS, yani "Gemi Doğrultusunda Taşıyıcıya Masrafsız Teslim", uluslararası ticarette sıkça kullanılan ve satıcı ile alıcı arasındaki teslimat ve sorumlulukları düzenleyen bir ticaret terimidir.

FAS'ın Tanımı ve Anlamı

FAS, Uluslararası Ticaret Odası (ICC) tarafından yayınlanan ve ticari terimlerin standartlaştırıldığı "ICC Ticaret Terimleri (INCOTERMS)" kılavuzunda tanımlanan bir terimdir. INCOTERMS, ihracat ve ithalat işlemlerinde taraflar arasında anlaşmazlıkları ve belirsizlikleri önlemek için kullanılan evrensel kabul görmüş ticaret kurallarıdır.

Sadece deniz yolu ve nehir taşımacılığında kullanılan bir teslim şeklidir.

FAS teslim şeklinde satıcı; malları kararlaştırılan yükleme limanında, taşımayı yapacak geminin yanında alıcısına teslim eder. 

Alıcının sorumluluğu, geminin yanında yapılan teslimat ile başlamış olur. 

Satıcının Sorumlulukları

• Satıcı; malları istenilen miktarda, kalitede ve sevkiyat kurallarına uygun olarak hazırlar, ambalajlar ve araca yükler.
• Sattığı malın ihracat izinlerini alır, gümrük işlemlerini tamamlar.
• Malın yükleme limanına ulaştırılması için gerekli olan iç taşıma ücretini öder.
• Malları sözleşmede yazan tarihte ve limanda, yükleme yapılacak geminin yanına kadar getirir.

Satıcının sorumluluğu, malını alıcıya hasarsız ve sorunsuz teslim ettiği anda biter.

Alıcının Sorumlulukları

• Alıcı; kararlaştırılan tarihte ve limanda malları satıcıdan teslim alır.
• Mal bedelini öder.
• Malları gemiye yükleyip yükleme limanı ücretini öder.
• Alıcı, ana taşımadan sorumludur; taşımayı yapacak gemi şirketi ile taşıma sözleşmesi yapar ve navlunu öder.
• Alıcı, gemi varış limanına ulaştığında malları boşaltır ve varış limanı masraflarını öder.
• İthalat gümrük işlemlerini yapar, gümrük vergisi ve muayene masraflarını öder.
• Alıcı kendi ülkesindeki iç taşımadan da sorumludur.

FAS, satıcı ve alıcı arasındaki teslimat ve sorumlulukları net bir şekilde tanımlayan uluslararası ticaret terimlerinden biridir. Taraflar arasında yapılan sözleşmelerde FAS terimi kullanılacaksa, taşıma sürecinin detayları ve risklerin yönetimi konusunda dikkatli bir şekilde anlaşmaları önemlidir. Uluslararası ticarette başarılı ve sorunsuz bir işlem için tarafların INCOTERMS kurallarını doğru bir şekilde anlaması ve uygulaması önemlidir.